6 Ağustos 1945 tarihinde yerel saatle 08.15'te Hiroşima üzerine,üç gün sonra da 9 Ağustos'ta Nagasaki şehrine atılarak 100. 000 den fazla insanın ölmesine yol açan, 2. Dünya Savaşını kesin bir şekilde sonuçlandıran atom bombalarının yapılmasıyla ilgili çalışmaların tarihi hayli eskilere kadar uzanır.
1896 yılında Henri Becquerel adındaki bir Fransız bilim adamı,bazı atomların ayrılıp dağılması sonucu meydana gelen radyoaktiviteyi keşfetmişti. Aynı çıkış noktasına dayanarak deneysel çalışmalar yapan Marie ve Pierre Curie,radyum ve polonyum adını taşıyan radyoaktif iki eleman buldular.
Einstein (Aynştayn)'ın 1905 yılında ortaya koyduğu bir formül, atomların çekirdeğindeki dev enerjiyi bilimsel bir gerçeklikle açıklamış oldu. Bilginlerin bu alandaki çalışmaları büsbütün yoğunlaştı. 1938 yılında, Hahn ve Strassmann adında iki Alman bilgini,uzun çalışmalar sonucu uranyum atomunu parçalamayı basardılar. Aradan geçen zaman içinde 2. Dünya Savaşı patlak vermişti.
Gerek Müttefikler,gerekse Almanya hasımlarından daha önce davranarak atom bombasını gerçekleştirmek çabası içindeydi. Amerika Hükümeti bu konudaki çalışmaları 1939 yılında büsbütün hızlandırdı. Aynı yıl içinde Başkan Franklin D. Rosevelt'le görüşen bilim adamları, bir atom bombasının yapımı tasarısını açıkladılar. Ertesi yıl bu konudaki çalışmalar için büyük ölçüde ödenek ayrılmıştı. Öte yanda, Almanlar da hızlı bir çalışmayla aynı hedefe ulaşmak çabası içindeydiler.
Uranyumun U-235 isotopu ve atomların "zincirleme parçalanması" işlemi için gerekli "kritik kütle" diye tanımlanan miktarın bir araya getirilebilmesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 5 yıl sonra ilk atom bombasını gerçekleştirmesini sağladı. 1945 yılının 16 Temmuz günü, Amerika'nın New Mexi-co (Yeni Meksika eyaletindeki Alamogordo hava üssü yakınlarında patlattığı ilk atom bombasıyla 16 kilometre ötede bulunan dağlar aydınlandı. Ateşten bir top 12. 000 metreye kadar yükseldi. Ardından mantar biçimi bir duman sütunu oluştu. Bombanın üzerinde patlatıldığı çelik kule eriyip yok olmuştu.
Atom bombasının patlaması esnasında meydana gelen ısı, uranyum elemanını basıncı çok yüksek bir gaz haline dönüştürür. Patlama anında, kütlenin iç yapısındaki ısı 100.000. 000 (yüz milyon dereceyi) bulur. Ardından,bunları tutan maden ceket parçalanır.
Amerika'dan sonra 1949 yılında Ruslar, 1952'de de İngilizler ilk atom bombalarını patlattılar. Böylece,dünya tarihinin en korkunç ve en etkili silahı doğmuştu.
İlk atom bombası nasıl patladı
ABD'nin İkinci Dünya Savaşı sonunda Almanya, İtalya ve Japonya'nın kurduğu Mihver Devletlerinin Müttefikler tarafından ebediyen ezilmesi için hazırladığı...
ABD'nin İkinci Dünya Savaşı sonunda Almanya, İtalya ve Japonya'nın kurduğu Mihver Devletlerinin Müttefikler tarafından ebediyen ezilmesi için hazırladığı Manhattan Atom Bombası Projesinin deney alanının adı da ilginç seçilmişti: Atomların ayrışması olan fizyon ve birleşmesi olan füzyonu çağrıştıran isimle "Trinity (Teslis)" deney alanı. "Baba, Oğul ve Kutsal Ruh" üçlemesinin adını taşıyan dünyanını ilk atom bombası deney alanı, New Mexico eyaletinin güneyinde İspanyolca adı "Jornada del Muerto-Ölü Adamın Seferi" isimli çölde 16 Temmuz 1945'te yapıldı.
Sabah saat 05:29'da şafak vakti ilk atom bombası patlatıldı ve bunu büyük heyecanla bekleyen 40 bilim adamının gözü önünde muhteşem indifa mantarı göğü hapsetti. Dairesel beton bariyer setleriyle çevrili bombanın konulduğu "masa", yerden 33 metre yüksekteydi. Hiroşima'da da yere değmeden havada patlatıldı.
DÜNYALAR HARAP OLDU
İlk atom bombasını hazırlayan bilim adamlarından Manhattan Projesi müdürü fizikçi Prof. Dr. Robert Oppenheimer (1904-1967), "tarihin ilk nükleer patlamasını" izlerken, Hint-Sanskrit dinsel şiiri Bhagavadgita'dan (Tanrı'nın Şarkısı) şunu dedi: "Ölüm Oldum Dünyaları Harap Eden" Trinity alanı Müdürü olan Harvard Üniversitesi fizik hocası Kenneth Bainbridge ise bu şeytani muazzam kuvvette bombanın ilk patlamasının hemen arkasından, Oppenheimer'in göklerde yüzen sözünden çok daha basit insani harsla şunu söylemişti: "İşte şimdi artık hepimiz o... çocuğuyuz." Bu küfrü, tarihe geçti.
BAŞKAN TRUMAN'IN EMRİYLE ATILDI
Los Alamos'ta ilk atom bombasının çalışmaları 1943'te başlamış ve ilk deney "tam başarı" sağlayınca, ABD'nin 1945-1953 arası 33. Başkanı Harry Truman (1884-1972), dünya tarihinde iki atom bombasının Japonya'ya atılmasını emretmişti.
Nobel Ödüllü fizik alimleri Enrico Fermi (1901-1954) ile Emilio Segre (1905-1989) Manhattan-Trinity çalışmalarının yöneticilerindendi. İlk bombanın patlatılmasından önce plutonyum elementiyle uranyum ışınım elementlerinin özelliklerinin "kritik" safhada büyük konvansiyonel patlayıcı ile nükleer patlamaya açılabileceği saptandı.
Trinity bilim adamlarından Seth Henry Neddermeyer (1907-1988), plutonyumun atom toplarının "süper kritik" safhadan patlamaya geçebileceğini gösteren nükleer fizik uzmanlarındandı.
1.5 MİLYON KM'KARELİK ALAN
New Mexico seçimi de 1,5 milyon kilometrekarelik alanda birkaç ABD güneybatı eyaleti üzerinde 8 ayrı yerde muhtemel ilk deney alanları irdelendi. Radyasyon püskürtüsü ve serpintisinin en az zararlı alan olabileceği New Mexico "Ölü Adamın Seferi Çölü" seçildi. 16 temmuz tarihi, Truman, SSCB lideri Yosif Stalin ve İngiltere Başbakanı Winston Churcill'in katıldığı Potsdam Konferansından iki gün önceydi. İlk atom bombasının öncüsü ve Manhattan Projesinin mimarı Robert Oppenheimer 16 Temmuz 1945 günü, deneme alanının kurulduğu New Mexico çölünde "beton tabyalarla çevrili" alandan uzakta dalgın dalgın yürürken, önüne ters dönmüş bir ölü kaplumbağa çıkar, onu alır ve düzeltir, usulca mırıldanır: "sonunda bunu yapabildim".
